Ιστορικό Σχολής Ιπταμένων Ραδιοναυτίλων (ΣΙΡ)

Η Σχολή είναι μία σύγχρονη και άρτια οργανωμένη εκπαιδευτική μονάδα. Ενισχύει τη ΠΑ με ικανά και εξειδικευμένα στελέχη. Τα στελέχη αυτά ως πληρώματα αεροσκαφών χειρίζονται με το ποιό υπεύθυνο τρόπο τα Ραδιοναυτιλιακά Συστήματα των αεροσκαφών και γνωρίζουν την αεροναυτιλιακή επιστήμη που είναι απαραίτητη για την ασφαλή και ακριβή πορεία των Αεροσκαφών.

Η ιστορία των Ναυτίλων στην Π.Α αρχίζει από την περίοδο του πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και του μεσοπολέμου, όταν Ναυτίλοι με την ονομασία παρατηρητές αέρος χρησιμοποιήθηκαν σε Αεροσκάφη της εποχής.

Κατά τη διάρκεια του Β Παγκοσμίου πολέμου δημιουργήθηκε η Σχολή Ναυτιλίας στη Νότια Ροδεσία για να καλυφθούν οι ανάγκες επάνδρωσης των πολεμικών αεροσκαφών σε πληρώματα αέρος (ναυτίλους- βομβαρδιστές και Α/Τ αέρος). Το 1942 αρχίζει στη Ροδεσία η συστηματική 18μηνη εκπαίδευση Ελλήνων Ναυτίλων - Βομβαρδιστών. H επιλογή των υποψηφίων (υγειονομικές εξετάσεις κ.λ.π.) γινότανε στο Κάιρο και συγκεκριμένα στη περιοχή της Ηλιούπολης από επιτροπή Ελλήνων και Άγγλων αξιωματικών. Οι πρώτοι υποψήφιοι ήσαν από τα πληρώματα των αεροσκαφών (παρατηρητές, πυροβολητές – βομβαρδιστές, ασυρματιστές και φωτογράφοι) που έφτασαν στη μέση Ανατολή, από σμηνίτες καθώς και από Ευέλπιδες.  Στη συνέχεια τους επιλεγέντες τους προωθούσαν με οποιοδήποτε πρόσφορο μέσο ( αεροσκάφος ή μέσω Νείλου) στη Ροδεσία για εκπαίδευση. Η εξάμηνός βασική-θεωρητική εκπαίδευση γινόταν στοJOHANNESBURG (PRETORIA). Στη 48η AIR SCHOOL στο EAST LONDON γινόταν η συνέχεια της θεωρητική εκπαίδευση με ασκήσεις υποτυπώσεως και εξετάσεις. Στη 66η AIR SCHOOL του CAPE TOWN γινόταν η πτητική εκπαίδευση σε Αεροσκάφη BALTIMORE. Από το 1942 μέχρι το 1943 αποφοίτησαν από τις σχολές της Νοτίου Ροδεσίας οι πρώτοι 50 Ναυτίλοι- Βομβαρδιστές και Α/Τ αέρος.

Το 1944-45 από τις ίδιες σχολές αποφοίτησαν άλλοι 10 Έλληνες Ναυτίλοι- Βομβαρδιστές και Α/Τ αέρος.Αυτοί λόγω λήξεως του Β παγκοσμίου πολέμου περάτωσαν την εκπαίδευση τους στη Σχολή Ναυτίλων της Αγγλίας. Όλοι αυτοί οι Ναυτίλοι μονιμοποιήθηκαν με νόμο το 1946 και υπηρέτησαν σε σημαντικές θέσεις, καθώς και στην ιδρυθείσα το 1951 Σχολή Ιπταμένων Αεροπορίας.(ΣΙΑ). Οι ναυτίλοι και οι Α/Τ ονομάζονταν Ιπτάμενοι Ειδικών Υπηρεσιών ( ΙΕΥ) και οι χειριστές Ιπτάμενοι Γενικών Υπηρεσιών ( ΙΓΥ).

Η Πολεμική προσφορά των Ναυτίλων συνεχίστηκε και μετά το Β' παγκόσμιο πόλεμο, με την συμμετοχή τους στο πόλεμο της Κορέας. Εννέα αεροσκάφη C-47 αναχώρησαν στις 8 Νοεμβρίου 1950 από το Αεροδρόμιο της Ελευσίνας για τη μακρινή Κορέα ( 13ο Σμήνος Αερομεταφορών). Αμέσως μετά την άφιξή του το 13ο Σμήνος Μεταφορών εντάχθηκε στην 21η Αμερικανική Μοίρα της 374 Πτέρυγας Μεταφορών, λόγω της ανάγκης για άμεση συμμετοχή του στις επιχειρήσεις. Στη διάρκεια του πολέμου συμμετείχαν σε μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων αεροδιακομιδών, ρίψεων αλεξιπτωτιστών, εφοδίων, συλλογής πληροφοριών θέσεων του εχθρού κλπ. Το Σμήνος κατά τη διάρκεια της δράσης του στην Κορέα εκτέλεσε 2.916 πολεμικές αποστολές με 13.777 ώρες πτήσεων. Μετέφερε συνολικά 70.568 επιβάτες, 9.243 τραυματίες και 11.104.550 λίβρες εφοδιαστικού υλικού. Επιπλέον έκανε ρίψεις 17.000 λιβρών πυρομαχικών και εφοδίων.

Το 13ο Σμήνος τόλμησε πτήσεις όταν όλα τα συμμαχικά πληρώματα είχαν καθηλωθεί λόγω εντόνων καιρικών φαινομένων. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα όταν υπήρχαν έντονα καιρικά φαινόμενα και κάποιος καλούσε το πύργο ελέγχου για οδηγίες οι ελεγκτές πτήσεων να λένε: «Αυτός θα είναι Έλληνας. Δεν πετάει άλλος με τέτοιο βρομόκαιρο.»  Ο ανώτατος διοικητής των δυνάμεων του ΟΗΕ στρατηγός ΡΙΤΖΟΥΕΗ για τα κατορθώματα των Ελλήνων μαχητών  (τάγματος και σμήνους ) κατά τα έτη 1951και 1952 δήλωσε χαρακτηριστικά: « Οποιοσδήποτε εχθρός των ελλήνων είναι καταδικασμένος σε αποτυχία, στη χρήση συμβατικών όπλων.»

Το 13ο Σμήνος κατόπιν αποφάσεως της ελληνικής κυβέρνησης τερμάτισε την παραμονή του στην Κορέα το 1955. Οι απώλειες του ελληνικού σμήνους στη Νότιο Κορέα περιορίζονται σε 12 Αξιωματικούς και Υπαξιωματικούς και τέσσερα αεροσκάφη. Τα πληρώματα που συμμετείχαν και εναλλάσσονταν περιοδικά σ’ αυτόν τον ανελέητο αγώνα, τιμήθηκαν από τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών και τον πρόεδρο της Νοτίου Κορέας και παρασημοφορήθηκαν από την Διοίκηση Πολεμικών Μεταφορών. ( Φωτογραφικό υλικό από τη Κορέα μπορείτε να δείτε  επιλέγοντας   αρχείο στο κεντρικό μενού της ιστοσελίδας και στη συνέχεια επιλέγεται φωτογραφείων και κατόπιν  Κορέας).

Το 1951 ιδρύθηκε η Σχολή Ιπταμένων Αεροπορίας ( Σ.Ι.Α.)με έδρα την 112ΠΜ (Ελευσίνα). Η σχολή λειτούργησε με δύο τμήματα: α. Τμήμα Ναυτίλων – Βομβαρδιστών β. Τμήμα Α/Τ αέρος - Πυροβολητών. Η πρώτη σειρά Σ.Ι.Α. αποφοίτησε το Δεκέμβριο του 1951 με το βαθμό του Επισμηνία. Μετά την αποφοίτηση τους τοποθετήθηκαν σε μοίρες αεροσκαφών HELLDIVER και C-47. Σχεδόν όλοι της πρώτης σειράς έλαβαν μέρος στο πόλεμο της Κορέας.

 Η δεύτερη σειρά κατετάγη το 1966. Στο διάστημα μεταξύ πρώτης και δεύτερης σειράς (1951-1966), οι ανάγκες της Π.Α σε Ραδιοναυτίλους καλύφθηκαν από τέσσερις σειρές Ναυτίλων - Ασυρματιστών, αποφοίτων του Κέντρου Εκπαιδεύσεως Εφέδρων Πληρωμάτων Αέρος (ΚΕΕΠΑ) κάτι ανάλογο με την ΕΚΕΧ. Αρχικά η έδρα του ΚΕΕΠΑ ήταν η 112ΠΜ (Ελευσίνα). Έδρα του ΚΕΕΠΑ από το Δεκέμβριο του1955 μέχρι το Δεκέμβριο του 1957 ήταν το Σέδες. To ΚΕΕΠΑ λειτούργησε εκ νέου το 1961-1964 και 1963-1964 με έδρα την 128ΣΕΤΗ (Καβούρι).

Στις 9/6/1966 ως έδρα της ΣΙΑ ορίσθηκε η 123 ΠΤΕ (Τατόι). Το 1966 καθιερώνεται η ενιαία ειδικότητα του ραδιοναυτίλου. Όλοι οι ναυτίλοι και οι Α/Τ Αέρος περνούν συμπληρωματική εκπαίδευση προκειμένου να αποκτήσουν την ενιαία ειδικότητα του ραδιοναυτίλου. Η δεύτερη σειρά (1966) και η τρίτη σειρά (1977) αποφοιτούν με το βαθμό του Αρχισμηνία. Από τη Τετάρτη σειρά (1970 ) αποφοιτούν με το βαθμό του Επισμηνία. Η έδρα της σχολής από β Εξάμηνο της 6ης Σειράς (1978) μεταφέρεται στην 128ΣΕΤΗ (Καβούρι). Από το 1994 η σχολή μεταφέρεται στην 123ΠΤΕ. Από το 1996 έως το 2006 Η έδρα και πάλι μεταφέρεται στην 128ΣΕΤΗ.

Τις κατά καιρούς ελλείψεις της ΠΑ, σε προσωπικό επιχειρησιακών ειδικοτήτων, κλήθηκαν και κάλυψαν με μεγάλη επιτυχία οι ραδιοναυτίλοι αφού προηγουμένως φοίτησαν στα αντίστοιχα σχολεία των ειδικοτήτων αυτών. Οι ραδιοναυτίλοι κάλυψαν για αρκετά χρόνια τις ανάγκες της ΠΑ σε μετεωρολόγους, ελεγκτές εναερίου κυκλοφορίας, ελεγκτές GGA (ground Control Approach), φωτοερμηνευτές καθώς και σε ελεγκτές στο σύστημα αεράμυνας.

Η Πολεμική προσφορά των Ναυτίλων συνεχίστηκε και το 1974. Συμβάλουν ουσιαστικά στην επιχείρηση "ΝΙΚΗ" . Η επιχείρηση αυτή έγινε με αεροσκάφη NOR ATLAS και είχε σαν αντικειμενικό σκοπό την ενίσχυση των μαχόμενων Ελληνοκυπρίων.

Το 1977 η Σ.Ι.Α. με το Νόμο 650/23-7-1977 μετονομάστηκε σε Σχολή Ιπτάμενων Ραδιοναυτίλων (ΣΙΡ ) και εντάχθηκε στην ανωτέρα εκπαιδευτική βαθμίδα.

Το 2002 εισήχθησαν για πρώτη φορά στην Σ.Ι.Ρ. γυναίκες . Επίσης από το 2002 ο βαθμός εξόδου είναι αυτός του σμηνία αντί του επισμηνία ή του Αρχισμηνία που ήταν τα προηγούμενα χρόνια.