Martin A-30 Baltimore

Το Martin 187 Baltimore ήταν ένα ελαφρύ δικινητήριο επιθετικό βομβαρδιστικό αεροσκάφος, κατασκευασμένο από την Glenn L. Martin Company στις Ηνωμένες Πολιτείες. Για να επιτραπεί η χρησιμοποίηση του αεροσκάφους αυτού από τη Βρετανική Αεροπορία, στα πλαίσια του προγράμματος δανεισμού και μισθώσεων (που ακολούθησε η Αμερικανική κυβέρνηση μεταξύ του 1941 και του 1945), δόθηκε από την Αμερικανική Πολεμική Αεροπορία ο κωδικός A-30. Το Baltimore δεν χρησιμοποιήθηκε σε μάχη από τις Αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις, αλλά χρησιμοποιήθηκε από τις πολεμικές αεροπορίες της Βρετανίας, του Καναδά, της Αυστραλίας, της Νοτίου Αφρικής, της Ελλάδας και της Ιταλίας.

Το Μοντέλο 187 αναπτύχθηκε από το Martin 167 Maryland, έχοντας βαθύτερη άτρακτο και ισχυρότερες μηχανές. Αρχικά σχεδιάστηκε για τη Γαλλία, σαν ένα κοινό πρόγραμμα τον Μάιο του 1940 από την Αγγλογαλλική Επιτροπή Προμηθειών, για να αντικαταστήσει το Maryland. Μετά την πτώση της Γαλλίας η RAF παρέλαβε τον Μάιο του 1940 400 αεροσκάφη, τα οποία και μετονόμασε σε Baltimore. Με την έναρξη του προγράμματος δανεισμού και μισθώσεων η Βρετανοί παρέλαβαν δύο ακόμα παρτίδες αεροσκαφών των 575 και 600 αεροσκαφών αντίστοιχα.

Baltimores καλυμμένα για προστασία απο τον ήλιο και την άμμο, Gambut 1943. Από το αρχείο του Μιχάλη  Σολανάκη.

Η ΡΑΦ χρησιμοποίησε τα Baltimore επιχειρησιακά στα πολεμικά θέατρα της Μεσογείου και της Βορείου Αφρικής. Πολλοί χρήστες εντυπωσιάστηκαν από την αναβάθμιση τον ικανοτήτων που το Baltimore εμφάνιζε σε σχέση με τα παλαιότερα αεροσκάφη όπως το Blenheim. Οι χρήστες του Baltimore εγκωμίαζαν το αεροσκάφος για το βαρύ οπλισμό του, τη δομική αντοχή, την ικανότητα ελιγμών, την ακρίβεια στους βομβαρδισμούς και τις σχετικά υψηλές αποδόσεις του.

Tα πληρώματα όμως παραπονιούνταν για τους περιορισμένους χώρους του, όπως και στο προηγούμενο Maryland. Λόγω της στενής ατράκτου του ήταν σχεδόν αδύνατο για τα μέλη του πληρώματος να αλλάξουν τις θέσεις κατά τη διάρκεια της πτήσης εάν κάποιος πληγωνόταν, γεγονός κοινό για τα περισσότερα ελαφρά βομβαρδιστικά αεροσκάφη της εποχής όπως το Hampden, το Boston και το Blenheim.Το Baltimore είχε ένα πολύ χαμηλό ποσοστό απωλειών με την πλειοψηφία των απωλειών να προέρχεται από επιχειρησιακά ατυχήματα. Σε ανθυποβρυχιακούς ρόλους, το αεροσκάφος βύθισε οκτώ υποβρύχια.

Η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία άρχισε να παραλαμβάνει τα πρώτα Baltimore από την RAF στις 13 Σεπτεμβρίουτου 1943, σε αντικατάσταση των Bristol Blenheim Mk V, και εντάχθηκαν στην 13η Μοίρα Ελαφρού Βομβαρδισμού. Αρχικά τα Baltimore της 13 ΜΕΒ έδρευαν σε βάσεις της Βόρειας Αφρικής και εκτελούσαν αποστολές συνοδείας νηοπομπών, ανθυποβρυχιακών περιπολιών και αναγνώρισης. Έφερε τετραμελές πλήρωμα και συνήθως το τέταρτο μέλος ήταν Βρετανός, σε ρόλο ασυρματιστή-πολυβολητή. Τον Μάιο του 1944 η Μοίρα μεταφέρθηκε στην Ιταλία και εντάχθηκε στην Balkan Air Force, αναλαμβάνοντας αποστολές βομβαρδισμού στόχων τακτικής και στρατηγικής σημασίας στη Γιουγκοσλαβία και τη βόρεια Ιταλία. Το φθινόπωρο του 1944 η 13 ΜΕΒ, εξοπλισμένη με 16 Baltimore Mk V επιστρέφει στην Ελλάδα και αναλαμβάνει αποστολές κατά γερμανικών στόχων στα νησιά του Αιγαίου.

Τα Βaltimore επιστράφηκαν στους Βρετανούς μεταξύ του 1945 - 1946. Η επιστροφή των Βaltimore στους Βρετανούς το 1945-46 αντιμετωπίζεται με μεγάλη δυσφορία από το προσωπικό της Μοίρας. Ο τύπος ήταν δημοφιλής εξαιτίας των εξαιρετικών του επιδόσεων. Ήταν επίσης ο μοναδικός τύπος βομβαρδιστικού που διέθετε τότε η μικρή Ελληνική Αεροπορία. Η επιστροφή τους επιβλήθηκε λόγω των περιορισμών που έθετε το νομικό πλαίσιο σχετικά με τα αεροσκάφη του προγράμματος Lend - Lease Συνολικά στην Ελληνική Αεροπορία υπηρέτησαν 79 αεροσκάφη. Όλα τα Baltimore αποσύρθηκαν από την ενεργό υπηρεσία το 1949.

Τεχνικά χαρακτηριστικά